Unijna dyrektywa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu powinna była zostać implementowana do polskiego porządku prawnego w maju 2017 roku. Obecnie możemy się zapoznać z projektem nowej Ustawy, jednak zważywszy na treść Dyrektywy i jej wymogi już dziś można przygotować się do projektowanych zmian.
Spis treści
Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy – doprecyzowany zakres przedmiotowy
Nowa ustawa nieco zmieni katalog instytucji obowiązanych. Status instytucji obowiązanej zyskają giełdy kryptowalut, których działalność do tej pory nie była regulowana na gruncie żadnych przepisów. Zmiany obejmą także adwokatów i radców prawnych, którzy co prawda byli na gruncie ustawy z 2010 roku instytucjami obowiązanymi, jednak nie bardzo było wiadomo w jakich przypadkach powinni tą ustawę stosować. Nowa regulacja doprecyzowuje, kiedy adwokat lub radca prawny ma obowiązek stosować ustawę – tak jak postulowano obowiązek identyfikacji klienta, oraz stosowanie odpowiednich procedur będzie obowiązywać tylko wtedy, gdy przedmiotem zlecenia jest wykonywanie czynności związanych z zawieraniem transakcji lub przygotowaniem odpowiedniego instrumentarium do ich zawarcia. Znaczącym i dość kontrowersyjnym zapisem w projektowanych zmianach jest objęcie ustawą wszystkich przedsiębiorców, którzy przyjmują lub dokonują płatności w gotówce na kwotę przekraczającą 10.000 euro.
Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy – identyfikacja klienta
W stosunku do dotychczas obowiązującej Ustawy AML zreformowane zostanie podejście do identyfikacji klienta. Obecny obowiązek poszukiwania beneficjenta rzeczywistego z dochowaniem należytej staranności, został zmieniony w obowiązek o charakterze bezwzględnym – w praktyce oznacza to trudności z określeniem struktury właścicielskiej niektórych podmiotów – tym bardziej, w sytuacji gdy już teraz wiadomo, że planowany rządowy rejestr beneficjentów rzeczywistych będzie najwcześniej w 2020 roku. Nowością jest również wprowadzenie kategorii PEPa krajowego, które wiąże się z jednej strony ze zbieraniem dodatkowych informacji o kliencie, z drugiej zaś może wymagać dodatkowej weryfikacji, co wiąże się z koniecznością dostępu do zewnętrznych komercyjnych baz danych.
Rejestr transakcji i raportowanie
Dobrą informacją dla instytucji obowiązanych, a przede wszystkim dla instytucji finansowych jest uproszczony rejestr transakcji ponadprogowych. Jakkolwiek rejestr transakcji występuje jedynie na gruncie polskiej Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i na próżno szukać choćby podobnych rozwiązań w krajach Europy zachodniej, to jego uproszczenie jedynie do wpłat i wypłat znacząco ograniczy olbrzymią ilość raportowanych transakcji.
Kary
Rewolucyjnie zmienia się wysokość kar przewidzianych dla instytucji obowiązanych naruszających ustawę. Dotychczasowe kary 100 oraz 750 tysięcy złotych zostaje zamienione nawet do 5 milinów euro albo do 10% przychodu instytucji obowiązanej za ostatni rok obrotowy. Odstraszający charakter kar ma być szczególną motywacją dla osób zarządzających instytucjami obowiązanymi do uznania procesów przeciwdziałania praniu pieniędzy za kluczowe w funkcjonowaniu instytucji.
W kolejnych artykułach dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy będziemy szczegółowo omawiać projektowane zmiany, oraz wskazywać obszary, w których ich implementacja może napotkać wątpliwości interpretacyjne i operacyjne.
Zobacz również
- AML IV | Ocena ryzyka instytucji obowiązanej
- Marszandzi, księgowi i pośrednicy w obrocie nieruchomościami będą musieli wdrożyć AML
- Niedostarczenie aktualnych dokumentów może skutkować blokadą dostępu do pieniędzy
- Nowe instytucje obowiązane w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy
- Co zmieni się w prawie w 2019 roku?