Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzytelności upadłego. Co to oznacza w praktyce? Czy faktycznie cały majątek dłużnika podlega sprzedaży i zajęciu celem spłaty długów? Czym dokładnie jest wspomniana masa upadłości?
Spis treści
Masa upadłości – co wchodzi w jej skład?
W skład masy upadłości, przynajmniej w teorii, wchodzi cały majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości. Zalicza się również majątej nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego. Oczywiście, w praktyce wygląda to nieco inaczej. Są pewne wyjątki, i tak do masy upadłości nie wejdą rzeczy osobiste upadłego czy niezbędne przedmioty urządzenia domowego. Mamy tutaj na myśli podstawowe wyposażenie domu. Upadły może też zachować swój telefon komórkowy, ponieważ w obecnych czasach jest to uważane za rzecz osobistą. Do masy upadłości nie wchodzą też przedmioty niezbędne do pracy oraz nauki. Niestety, upadły będzie musiał pożegnać się z wartościowymi ruchomościami. Chodzi o takie rzeczy jak samochód czy biżuteria, a także nieruchomości czy udziały w spółce.
Oprócz rzeczy wskazanych powyżej z masy upadłości wyłącza się również:
- Mienie, które jest wyłączone spod egzekucji według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
- Wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu,
- Kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeśli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki w części przypadającej pozostałym wierzycielom- zgodnie z umową powołującą administratora.
- Środki pieniężne znajdujące się na rachunku będącym przedmiotem blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego.
Dodatkowo, jeśli na utrzymaniu upadłego pozostają inne osoby to zajęciu przez syndyka nie podlega także ta część dochodu upadłego, która łącznie ze wskazanymi powyżej wyłączeniami odpowiada iloczynowi liczby osób pozostających na utrzymaniu upadłego oraz upadłego i 150 % kwoty 528,00 zł zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie. W przypadku osoby, która nie ma na swoim utrzymaniu innych osób, w skład masy upadłości nie wchodzi kwota, która wraz z dochodami wyłączonymi z masy upadłości, wskazanymi powyżej, odpowiada kwocie stanowiącej 150% kwoty 701,00 zł zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej.
Warto również wspomnieć, że kwoty nie wchodzące w skład masy upadłości mogą zostać indywidualnie ustalone przez sędziego komisarza, przy uwzględnieniu szczególnych potrzeb upadłego lub osób pozostających na jego utrzymaniu.
Szczegółowe wyłączenia.
Oprócz tych omówionych powyżej, w ustawie prawo upadłościowe, ustawodawca wskazuje jeszcze więcej, dużo bardziej szczegółowych i skomplikowanych wyłączeń z masy upadłości dotyczących upadłych będących pracodawcami, stronami umowy o subpartycypacje czy też uczestnikami systemów płatności lub systemów ochrony. Powyższe wyłączenia są jednak na tyle obszerne i skomplikowane, że omówienie ich jest materiałem na kolejny artykuł.
Jak widać, wyłączeń z masy upadłości jest wbrew pozorom naprawdę sporo. Niektóre z nich są dosyć skomplikowane. Na pierwszy rzut oka trudno stwierdzić co konkretnie lub w jakiej wysokości będzie wchodzić do masy upadłości. Jeśli masz jakiekolwiek pytania czy wątpliwości, zachęcam do kontaktu z naszą kancelarią.
Masa upadłości – jak ją ustalić?
Syndyk ustala skład masy upadłości przez sporządzenie spisu inwentarza oraz spisu należności. W spisie inwentarza syndyk ujmuje prawa, objęte ruchomości, nieruchomości oraz środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych. Spis należności sporządza się na podstawie ksiąg upadłego oraz dokumentów bezspornych.
Wraz ze spisem inwentarza dokonuje się również oszacowania majątku wchodzącego do masy upadłości. Co istotne, domniemywa się, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do jego majątku.
Mam wątpliwość!
Często w trakcie przeprowadzenia spisu inwentarza pojawiają się wątpliwości czy dany składnik majątku wchodzi do masy upadłości. W takiej sytuacji syndyk, upadły lub wierzyciel mogą skierować wniosek do sędziego komisarza o rozstrzygnięcie wątpliwości w tym zakresie. Sąd ustali to w drodze postanowienia, od którego można się odwołać.
Może również zdarzyć się, że syndyk ujmie w spisie inwentarza przedmiot lub prawo nienależące do upadłego. Gdy tak się stanie, osoba, której przysługuje prawo do wskazanego w spisie mienia może wystąpić do sądu o wyłączenie go z masy upadłości. Może również żądać jego wydania lub świadczenia wzajemnego.
Spis inwentarza i co dalej?
Po przeprowadzeniu wszelkich czynności i ustaleniu wszystkich składników masy upadłości, syndyk przystępuje do najważniejszej części postępowania upadłościowego. Następuje likwidacja majątku upadłego, czyli likwidacja masy upadłości. To właśnie środki z likwidacji masy upadłości zostaną przeznaczone na spłatę zgłoszonych wierzytelności. O szczegółach procedury oraz sposobach likwidacji masy upadłościowej przeczytasz już niedługo w kolejnym artykule!